Annotatie

Rechten en plichten van Europese instellingen

de actieve legitimatie van het Europees Parlement en de openbaarheid van het Commissiebestuur

A.P. Koburg, A.P. Krijnen, K.J.M. Mortelmans

Hof van Justitie Europese Gemeenschappen (HvJ EG), 27 september 1988, ECLI:EU:C:1988:461, zaak 302/87 (Europees Parlement tegen de Raad van de Europese Gemeenschappen). Ook bekend als Comitologie-arrest. Hof van Justitie Europese Gemeenschappen (HvJ EG), 22 mei 1990, ECLI:EU:C:1990:217, zaak C-70/88 (Europees Parlement tegen de Raad van de Europese Gemeenschappen). Ook bekend als Tsjernobyl-arrest. Hof van Justitie Europese Gemeenschappen (HvJ EG), 13 juli 1990, ECLI:EU:C:1990:315, verzoek om rechtshulp van de rechter-commissaris van de arrondissementsrechtbank te Groningen, belast met het gerechtelijk vooronderzoek in een strafzaak, zaak C-2/88, Imm (J.J. Zwartveld e.a.),. Ook bekend als Zwartveld-beschikking. In deze noot bij een een drietal uitspraken van 27 september 1988, 22 mei 1990 en 13 juli 1990 komen de verschillende rechten en plichten van Europese instellingen aan de orde. Zo wordt de bevoegdheid van het Europees Parlement om een vordering tot nietigverklaring in te stellen besproken. Vervolgens komt de plicht van de Europese Commissie tot informatieverschaffing aan bod waarbij veel rechtsoverwegingen van het HvJ EG worden behandeld. Tenslotte wordt er een beschikking besproken die gaat over het verzoek om rechtshulp door een nationale rechterlijke autoriteit. Deze annotatie is als volgt opgezet. Eerst worden de algemene lijnen geschetst van de procedure die gevolgd werd in de Tsjemobyl-en comitologie-arresten (nr. 2) en in de Zwartveld-beschikking (nr. 3). Daarna wordt uitvoerig ingegaan op de actieve legitimatie van het Europees Parlement (nrs. 4-14). In dit deel van de annotatie worden ook enkele parallellen getrokken met de Zwartveld-beschikking. In de drie uitspraken komen immers goed vergelijkbare constitutionele vragen aan de orde. Vervolgens wordt nader ingegaan op de problemen van openbaarheid van bestuur die in de Zwartveld-beschikking worden besproken (nrs. 15-16). Ten slotte worden, geïnspireerd door drie uitspraken van het Hof, enkele kritische opmerkingen gemaakt over de plaats van het Hof van Justitie in het Europese integratieproces (nr. 17).

Annotaties en wetgeving | Annotatie
december 1990
AA19900974

Maandbladartikel

Rechterlijke (non)controle op ‘eyewitness (mis)identification’

G.G.J. Knoops

Supreme Court of the United States 11 januari 2012, nr. 2009-0590, No. 10-8974 (Perry v. New Hampshire) Zie de oorspronkelijke uitspraak: https://www.supremecourt.gov/Search.aspx?FileName=/docketfiles/10-8974.htm

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juni 2012
AA20120461

Maandbladartikel

Rechtmatigheid van Russisch optreden tegen Nederlands Greenpeace-schip

C.M.J. Ryngaert

Arbitraal Tribunaal opgericht op basis van Bijlage VII bij het VN-Verdrag inzake het Recht van de Zee, 14 augustus 2015 (Nederland t. Russische Federatie, Arbitrage betreffende de Arctic Sunrise) PCA Case Nº 2014-02.
Op 14 augustus 2015 besliste een internationaal tribunaal dat Rusland aansprakelijk was jegens Nederland met betrekking tot het Russische optreden tegen het in Nederland geregistreerde Greenpeace-schip de Arctic Sunrise. In 2013 had dit schip geprotesteerd tegen Russische olieboringen in het Noordpoolgebied. Rusland had het aan de ketting gelegd en alle bemanningsleden gearresteerd. De uitspraak maakt duidelijk dat Rusland de regels van het Verdrag inzake het Recht van de Zee in acht dient te nemen wanneer het handhavend optreedt tegen burgerprotest op zee.
 

Annotaties en wetgeving | Annotatie
januari 2016
AA20160049

Maandbladartikel

Rechtsdwaling op basis van onjuiste justitiefolders?

J. de Hullu

Hoge Raad 23 mei 1995, nr. 99215, ECLI:NL:HR:1995:ZD0052 In dit arrest is het volgende aan de orde: Verdachte is op basis van folders van het Ministerie van Justitie uitgegaan van het legaal zijn van het wapen dat deze verdachte in bezit heeft. De Hoge Raad oordeelt dat informatie uit folders van de overheid met zich mee kan brengen dat er sprake is van afwezigheid van alle schuld. De Hoge Raad oordeelt dat het hof hier niet juist over heeft gemotiveerd en verwijst de zaak. In de noot wordt dieper ingegaan op de problematiek rondom rechtsdwaling.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 1995
AA19950805

Maandbladartikel

Rechtseenheid door (informele) harmonisatie: altijd goed voor de burger?

L.J.A. Damen

Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS) 21 september 2011, nr. 201010355/1/H2, LJN: BT2131, ECLI:NL:RVS:2011:BT2131, AB 2011/299 m.nt. Ortlep, JB 2011/236 m.nt. Schlössels, Gst. 2011, 7361.112 m.nt. Teunissen, TBR 2011/171 m.nt. Nijmeijer

Annotaties en wetgeving | Annotatie
februari 2012
AA20120130

Maandbladartikel

Rechtskeuze op postdivortile alimentatie: een Hollandse verlegenheidsoplossing

P. Vlas

Hoge Raad 21 februari 1997, nr. 16.216, ECLI:NL:HR:1997:ZC2288, RvdW 1997, 56 C. Ook wel bekend als Iraanse echtscheiding. In dit uitvoerig gemotiveerde arrest is de rechtskeuze bij postdivortiële alimentatie aan de orde. In het arrest en de noot wordt hier dieper op ingegaan omdat het Haags Alimentatieverdrag hier over zwijgt.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
november 1997
AA19970820

Maandbladartikel

Rechtsoordelen zonder rechtsbescherming

F.C.M.A. Michiels

Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS) 16 oktober 1997, ECLI:NL:RVS:1997:ZF2964, nr. E03.96.0663, AB 1997, 438 en 439 m.nt. GJ, M en R 1998, 22 m.nt. Freriks, JB 1997, 271 m.nt. RJGHS Schriftelijke mededeling omtrent aanvaardbaarheid van een melding als bedoeld in artikel 8.19 Wm en artikel 8.41 Wm wordt anders dan voorheen niet meer met een besluit gelijkgesteld. Vervallen van rechtsbescherming bij akkoordverklaring en afwijzing meldingen inzake oprichten en uitbreiden van inrichtingen.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juli 1998
AA19980695

Maandbladartikel

Rechtstreekse doorwerking van het EU Handvest van de grondrechten in privaatrechtelijke rechtsverhoudingen

A.S. Hartkamp

Hof van Justitie Europese Unie (HvJ EU) 6 november 2018, gevoegde zaken C-569/16 en C-570/16, ECLI:EU:C:2018:871 (Stadt Wuppertal/Maria Bauer en Volker Willmeroth/Martina Broßonn)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
maart 2019
AA20190218

Maandbladartikel

Rechtsverwerking, de oudere en de nog oudere handelsnaam in het merkenrecht

A.M. Verduijn, D.J.G. Visser

Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) 2 juni 2022, C-112/21, ECLI:EU:C:2022:428 (Classic Coach Company)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 2022
AA20220791

Maandbladartikel

Rechtsvraag (272) empirische rechtsvraag

Vervolg op rechtsvraag 268

H. Elffers

Empirische rechtsvraag op het gebied van de onafhankelijkheid en wel of niet vooringenomenheid van de rechterlijke macht.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juni 1998
AA19980626

Maandbladartikel

Rechtszekerheid – rechtsbedeling – rechtsbescherming: het gesloten stelsel van bevoegdheidsregels voor arbeidsgeschillen van het EEX

Glaxosmithkline c.s./Rouard

M.V. Polak

Hof van Justitie Europese Gemeenschappen (HvJ EG) 22 mei 2008, zaak C-462/06, ECLI:EU:C:2008:299 (GlaxoSmithKline c.s./Rouard) Uitspraak van het HvJ EG over de reikwijdte van art. 6 EEX met betrekking tot de bevoegdheidsregels ten aanzien van individuele verbintenissen uit arbeidsovereenkomst. In de noot wordt de wijze van rechtsvinding besproken die het HvJ EG hanteert. Daarnaast wordt er ingegaan op de invloed van deze uitspraak ten aanzien van internationale arbeidsgeschillen. Ook wordt onderzocht of de bevoegdheidsregels die voortvloeien uit deze uitspraak ook van toepassing zijn op verzekerings- en consumentenovereenkomsten.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 2008
AA20080641

Maandbladartikel

Recreatiecentrum-arrest (Grubbenvorst – Caldenbroich)

J. Wessel

HR 15 juni 1979. Bouwrecht 1979, p. 760, AB 1979, 528, m.nt. J.R. Stellinga.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
januari 1980
AA19800036

Maandbladartikel