Strafrecht en criminologie

Recht dat de kiemen van geweld bestrijdt

J.M. Barendrecht

In deze column wordt ingegaan op de oorzaken van agressief gedrag en de oplossingen. Er wordt op een brede manier gekeken naar de problemen en de oorzaken daarvan.

Opinie | Column
juni 2008
AA20080435

Maandbladartikel

Recht doen aan Srebrenica

L. van Langen, S.A.M. Vermeulen

De juridische afwikkeling van de dramatische gebeurtenissen in Srebrenica kent voorlopig nog geen einde. De rechtbank Den Haag oordeelde op 16 juli jongstleden dat de Staat der Nederlanden aansprakelijk is voor de dood van 320 Bosnische mannen. Maar kan het recht wel recht doen aan een complexe realiteit zoals die zich afspeelde rond juli 1995?

Opinie | Redactioneel
november 2014
AA20140795

Maandbladartikel

Recht van spreken

D. Kaandorp, I. Laurijssens

De laatste jaren is er steeds vaker een geluid te horen waar wordt gepleit voor meer aandacht voor het slachtoffer in strafzaken, door middle van spreekrecht tijdens het strafproces. Auteurs nemen dit idee goed onder de loep en komen tot de conclusie dat er nogal wat haken en ogen aan dit spreekrecht zijn.

Opinie | Redactioneel
februari 2000
AA20000081

Maandbladartikel

Rechterlijke (non)controle op ‘eyewitness (mis)identification’

G.G.J. Knoops

Supreme Court of the United States 11 januari 2012, nr. 2009-0590, No. 10-8974 (Perry v. New Hampshire) Zie de oorspronkelijke uitspraak: https://www.supremecourt.gov/Search.aspx?FileName=/docketfiles/10-8974.htm

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juni 2012
AA20120461

Maandbladartikel

Rechterlijke toetsing van de getuigenbeschermingsovereenkomst bij een kroongetuigendeal: de rechter-commissaris als waakhond

Z.L. Moezel

Post thumbnail De kroongetuige is niet meer weg te denken uit het Nederlandse strafproces. Het instrument kan echter problemen veroorzaken voor de betrouwbaarheid en integriteit van de opsporing. In dit artikel wordt verkend of toetsing van de getuigenbeschermingsovereenkomst door de rechter-commissaris in het geval van een kroongetuigendeal kan leiden tot een betere waarborging van de betrouwbaarheid en integriteit van de opsporing.

Verdieping | Studentartikel
februari 2023
AA20230089

Maandbladartikel

Rechtsbescherming op de tocht?

B. Emmerig, J. Melis

In dit redactionele artikel staat het voorstel van de toenmalige minister Korthals Altes centraal waarin voorgesteld werd om vormfouten die het OM maakte en waardoor verdachten op vrije voeten kwamen achteraf terug te draaien. De redacteurs stellen dat de verdachte daardoor de dupe wordt en er afbreuk gedaan wordt aan diens rechtsbescherming.

Opinie | Redactioneel
januari 1988
AA19880002

Maandbladartikel

Rechtsbijstand zonder vrees voor sancties

Contant geld en de rechtsstatelijke rol van de advocaat

G.J.W. Pulles

Post thumbnail Volgens in juli 2022 gepubliceerde uitkomsten van een onderzoek onder strafrechtkantoren neemt een groot deel van de Nederlandse (straf)advocaten contant geld aan. Sommige commentatoren verbonden daaraan de conclusie dat deze advocaten daardoor mee zouden hebben gewerkt aan heling en witwassen. Dit artikel voert argumenten aan tegen die conclusie en betoogt dat een inhoudelijke discussie moet worden gevoerd over het aannemen van contant geld door de advocatuur. Daarbij moet de rechtsstatelijke rol die advocaten hebben een rol spelen. Zo lang we vinden dat iedereen toegang moet hebben tot het recht, zullen we in sommige gevallen ook moeten accepteren dat er contant wordt betaald.

Opinie | Opiniërend artikel
februari 2023
AA20230100

Maandbladartikel

Rechtsdwaling op basis van onjuiste justitiefolders?

J. de Hullu

Hoge Raad 23 mei 1995, nr. 99215, ECLI:NL:HR:1995:ZD0052 In dit arrest is het volgende aan de orde: Verdachte is op basis van folders van het Ministerie van Justitie uitgegaan van het legaal zijn van het wapen dat deze verdachte in bezit heeft. De Hoge Raad oordeelt dat informatie uit folders van de overheid met zich mee kan brengen dat er sprake is van afwezigheid van alle schuld. De Hoge Raad oordeelt dat het hof hier niet juist over heeft gemotiveerd en verwijst de zaak. In de noot wordt dieper ingegaan op de problematiek rondom rechtsdwaling.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 1995
AA19950805

Maandbladartikel

Rechtseconomie en particuliere beveiliging

'Policing for profit' als voorloper van strafrechtelijke hervormingen?

B. Hoogenboom

In deze bijdrage wordt de theorievorming over de veiligheidsindustrie besproken. Twee theorieën domineren: de Junior-Partner theorie en de Economische theorie. De eerste theorie benadrukt de complementaire positie van de veiligheidsindustrie: de overheid is gebaat bij aanvullend preventief toezicht door het bedrijfsleven. De Economische theorie daarentegen wijst op de 'loss prevention' functie van de veiligheidsindustrie die wezenlijk verschilt van de strafrechtelijke doeleinden van de overheid. In deze benadering staan begrippen als doelmatigheid, efficiency en effectiviteit centraal. 'Misdaadbestrijding' is een afgeleide van een 'hoger' doel: winstmaximalisatie. Deze doelstelling kan ten koste gaan van de positie van werknemers. Het wetboek van Strafvordering begrenst slechts het optreden van overheidsfunctionarissen, niet dat van particuliere beveiligers. In de eerste paragraaf wordt betoogd dat het criminaliteitsvraagstuk uitsluitend wordt benaderd vanuit rechtsstatelijk perspectief. In paragraaf drie en vier wordt de theorie rondom het veiligheidsvraagstuk behandeld.

Bijzonder nummer | Rechtseconomie
oktober 1990
AA19900721

Maandbladartikel

Rechtseconomie en strafrecht

Een rechtseconomische analyse van de bestrijding van misbruik van voorwetenschap bij de handel in effecten

D.R. Doorenbos, J.F.L. Roording

De economics of crime reiken verder dan de grenzen van het strafrecht. De benadering is namelijk ook bruikbaar als het gaat om de vraag welke handhavingsmiddelen ter bestrijding van een bepaalde vorm van onrechtmatig gedrag uit het oogpunt van efficiëntie en effectiviteit het meest aangewezen zijn. Het inschakelen van strafrechtelijke middelen is dan een optie. In dit artikel stellen wij ons deze vraag voor een concrete gedraging, namelijk het misbruik van voorwetenschap bij de handel in ter beurze genoteerde effecten. Na een schets van het door ons gehanteerde model (paragraaf 2) wordt een en ander toegepast op misbruik van voorwetenschap (paragraaf 3). Aan het slot veroorloven wij ons enige kanttekeningen bij de rechtseconomische benadering van het strafrecht (paragraaf 4).

Bijzonder nummer | Rechtseconomie
oktober 1990
AA19900733

Maandbladartikel

Rechtsharmonie en wetsharmonie in het internationale strafrecht

G.A.M. Strijards

In het Wetboek van Strafrecht zijn slechts enkele, meer incidentele wezensvreemde elementen tengevolge van internationaal recht aan te wijzen. In dit artikel zal aangetoond worden dat buiten het Wetboek van Strafrecht om belangrijke ontwikkelingen gaande zijn, welke nopen tot het heroverwegen van introverte kenmerken van het Wetboek van Strafrecht.

Bijzonder nummer | Rechtsharmonie - Wetsharmonie
mei 1996
AA19960378

Maandbladartikel

Rechtsregimes tijdens militaire operaties

P. Ducheine

In deze bijdrage wil de auteur op summiere wijze de vraag beantwoorden aan de hand van welke rechtsregimes functioneel militair geweldgebruik in uitzendsituaties beoordeeld moet worden. ‘Rechtsregime’ wordt in deze bijdrage gebruikt in de betekenis van (rechts)regels die de uitvoering van operaties beheersen, inclusief geweldsinstructies. Samen met de rechtsgrondslagen –rechtsbases – voor een operatie, bieden zij het juridische kader van operaties.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090490

Maandbladartikel