Staatsrecht / constitutioneel recht

Vrijheid van meningsuiting vs. discriminatieverboden

J.W. Nieuwboer

Al een poosje staat de botsing tussen de vrijheid van meningsuiting (art. 7 van de Grondwet, ingevoerd in 1983) en de discriminatieverboden, verwoord in niet alleen artikel 1 van de Grondwet, maar ook in het strafrecht, in de belangstelling. Aan de orde zal komen dat Janmaat in het verleden gestraft is voor uitspraken waarmee hij geacht werd te discrimineren, terwijl Fortuyn en Balkenende in een recent verleden zich zonder sanctie afzetten tegen allochtonen. Hierop en op de strafrechtelijke verboden wordt in dit artikel ingegaan, waarbij deze bijdrage zich beperkt tot discriminatie op grond van ras.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2002
AA20020868

VVD-ministers schenden democratie en persvrijheid

J.W. Sap

De meimaand van het jaar 1997 zal de geschiedenis ingaan als een maand met de kenmerken van een schrikbewind. Twee eeuwen na Robespierre haalden aristocraten en massaslachtpartijen de voorpagina's van de kranten, met een Nederlands bewind dat lijnrecht tegen de beginselen van de democratische rechtsstaat inging. Wat betekenen democratie en persvrijheid voor de ministers Dijkstal en Van Aartsen, beiden lid van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, in de harde praktijk?

Opinie | Opiniërend artikel
september 1997
AA19970565

Waarom bestaan de Tweede en Eerste Kamer uit 225 leden? Een grondwetshistorische verkenning

G. Karapetian

Meermalen was in het nieuws dat verschillende Kamerleden al dan niet tijdelijk hun werk neerlegden als gevolg van toegenomen werkdruk. De Tweede en Eerste Kamer bestaan uit 225 leden. In deze bijdrage wordt vanuit Grondwetshistorisch perspectief hierop ingegaan. Is deze stand van zaken toe aan verandering?

Rode draad | Grenzeloze Grondwetten
januari 2022
AA20220050

Wat is de staat van de rechtsstaat?

De meerwaarde van empirisch-juridisch onderzoek

M.L.M. Hertogh

Post thumbnail Discussies over de rechtsstaat worden meestal gevoerd op basis van een juridisch rechtsstaatbegrip, maar welke rol spelen de beginselen van de rechtsstaat in de dagelijkse praktijk? Marc Hertogh gaat daarop in in deze amuse.

Opinie | Amuse
september 2019
AA20190630

Wat te doen met ‘draaideurpraktijken’ van politici?

Integriteitsregels voor het vervullen van functies in de particuliere sector na een ministerschap

P.P.T. Bovend'Eert

Post thumbnail

De overstap van oud-ministers onmiddellijk na hun aftreden naar functies in de particuliere sector roept in de publieke opinie steeds vaker vragen op uit een oogpunt van schijn van belangenverstrengeling. Onlangs is een regeling vastgesteld die het verrichten van lobbyactiviteiten door oud-ministers op hun vroegere beleidsterrein op ministeries verbiedt. Is dit lobbyverbod voldoende of moet een verdergaande regeling worden getroffen?

Opinie | Opiniërend artikel
februari 2018
AA20180124

Weg met dat verdraaide toetsingsverbod?

M. Duchateau

Post thumbnail In deze aflevering van de Blauwe Pagina's 'Verdraaid recht' bespreekt Michiel Duchateau de erosie van het toetsingsverbod.

Blauwe pagina's | Verdraaid recht
september 2024
AA20240716

Wet Politieregisters

A. Patijn

Artikel 10 van de Grondwet geeft recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Het tweede en derde lid geven de wetgever de opdracht om daartoe concrete wetten te maken die aan dit grondrecht uiting geven. Op basis daarvan is de Wet persoonsregistraties tot stand gekomen. De Wet politieregisters geeft een concretisering van een aantal normen in de Wet persoonsregistraties. In dit artikel wordt de wet besproken waarbij onder andere de reikwijdte, de inhoud van de registers, het recht van kennisneming en verbetering en de verstrekking aan buitenlandse politie-autoriteiten aan de orde komt.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
februari 1992
AA19920101

Wie heeft baat bij de Hoge Colleges van Staat?

R.A.J. van Gestel, P.J.P.M. van Lochem

Post thumbnail De kritische adviezen van de Hoge Colleges van Staat over de wetgeving die aan de basis lag van de toeslagenaffaire hebben regering en Tweede Kamer niet (tijdig) op andere gedachten kunnen brengen. Dit roept de vraag op in hoeverre de adviezen van deze colleges meer in het algemeen het verschil kunnen maken wanneer kritiek en tegenmacht het meest nodig zijn.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2021
AA20210597

Wiens brood men eet, diens woord men spreekt

Nawoord op bovenstaande reactie

L. Kaemingk, M.J. Kroeze

Kort nawoord op een reactie op een redactioneel artikel door de beider redacteuren.

Opinie | Reactie/nawoord
juni 1993
AA19930453

Wiens soevereiniteit pakt de EU dan af?

Europa als een confederale unie van soevereine lid-volkeren

A. Cuyvers

Post thumbnail Bent u voor de EU of voor het behoud van uw eigen soevereine en democratische staat? Dit is het valse dilemma dat de huidige discussie over de EU structureert en domineert. Deze bijdrage laat zien waarom de EU, nationale soevereiniteit en democratie niet onverenigbaar zijn. Zij kunnen juist verenigd en versterkt worden in een modern confederaal bestel.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
september 2014
AA20140676

Wijziging Ambtenarenwet 1929 ter zake van de uitoefening van grondrechten

C.J.G. van Olde Kalter

In dit artikel wordt ingegaan op de wijziging van de Ambtenarenwet 1929 waarbij er verschillende bepalingen zijn gewijzigd om op die manier de verwezenlijking van de grondrechten voor ambtenaren te vergroten. Waar deze voorheen waren vastgelegd in algemene regelingen kent deze waarborg nu een wettelijk kader. In het artikel wordt ingegaan op de voorgeschiedenis, art. 125a Ambtenarenwet 1929 in het bijzonder, vrijheid van godsdienst, passief kiesrecht en privacy-bescherming.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
april 1989
AA19890277

Wim, Lex, Kim en de Dalai

R.J.B. Schutgens

Roel Schutgens beschrijft in zijn column de curieuze wijze waarop de Tibetanen hun staatshoofd kiezen, en trekt vergelijkingen met onze monarchie.

Opinie | Column
april 2013
AA20130286