Staats- en bestuursrecht

Normen en waarden ‘by heart’?

K. Schrijvers, J. Straesser

In dit artikel wordt door twee redactieleden ingegaan op, in navolging van het in de Verenigde Staten reeds gevolgde systeem van character education op basisscholen om zo het morele verval tegen te gaan. Ook wordt er een Engelse methode besproken.

Opinie | Redactioneel
februari 1997
AA19970070

Maandbladartikel

Nota Handhaving Milieurecht: het opmaken van de tussenstand

M.P.J.G. Göbbels

In mei van dit jaar stuurden de ministers De Ruiter en Ginjaar de in april aangekondigde nota ‘Handhaving Milieurecht’ naar de Tweede Kamer. In deze nota proberen zij aan te geven welke de belangrijkste beleidslijnen zullen zijn met betrekking tot de handhaving van het milieurecht. De nota is in eerste instantie bedoeld als houvast voor de kamercommissie die de coördinatie van de opsporing van milieudelicten sinds 1976 in studie heeft.

Witte stukken
september 1981
AA19810488

Maandbladartikel

Novelle: een reactie

H. Bevers

Reactie op een in het katern van september 1990 verschenen stuk over de novelle. In deze reactie gaat de auteur in op de toelaatbaarheid van de novelle bij wetgeving en de definitie ervan.

Opinie | Reactie/nawoord
maart 1991
AA19910228

Maandbladartikel

Nucleaire wapens in het internationale recht

E.M.H. Hirsch Ballin

Internationaal Gerechtshof/International Court of Justice (ICJ) 8 juli 1996, I.C.J. Reports 1996, p. 226 In deze annotatie wordt ingegaan op het advies van het Internationaal Gerechtshof over de rechtmatigheid van de dreiging met of het gebruik van nucleaire wapens. Er wordt getoetst aan het Handvest van de Verenigde Naties. In de noot wordt ingegaan op de taak van het Internationaal Gerechtshof, de internationaal-rechtelijke normering van het gebruik van wapens, de uitzonderlijke aard van nucleaire wapens, verbod van geweld en het recht op zelfverdediging. Zie de volledige uitspraak: https://www.icj-cij.org/files/case-related/95/095-19960708-ADV-01-00-EN.pdf

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1997
AA19970630

Maandbladartikel

Numerus fixus: drempel tussen toelaatbaarheid en toegankelijkheid

M.T.A.B. Laemers

Post thumbnail Deze bijdrage gaat over de beperking van het aantal studenten voor een bacheloropleiding binnen het Nederlands universitair onderwijs door het vaststellen van een maximum voor het aantal toelatingen. Ingegaan wordt op de recente geschiedenis van het hanteren van numerus fixus, de (juridische grondslag van de) huidige procedure, de toepassing van numerus fixus bij rechtenopleidingen en aankomende wetswijzigingen ten aanzien van selectiemogelijkheden. De beoogde wetswijzigingen zijn bedoeld om de kansenongelijkheid te verminderen en de toelatingskansen zo min mogelijk te beperken.

Perspectief | Perspectiefartikel
december 2022
AA20221006

Maandbladartikel

Of de krijgsmacht doet wat de Grondwet vraagt blijft een politieke inschatting

Th.B.F.M. Brinkel

Post thumbnail

Voldoet de krijgsmacht nog wel aan haar grondwettelijke taken? Na jarenlange bezuinigingen op de Defensiebegroting vroegen velen zich af of de krijgsmacht niet tekortschoot. Dit artikel onderzoekt wat de Grondwet zegt over de krijgsmacht en of daar iets uit af te leiden valt over omvang en samenstelling. De conclusie luidt dat de beantwoording van de vraag een politieke en niet een juridische aangelegenheid is.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2015
AA20150027

Maandbladartikel

Ombudsmanwerk tussen overheid en burger

Ph.M. Langbroek

In dit artikel wordt ingegaan op de functies die een ombudsman kan vervullen in de verhouding tussen overheidsorganisaties en burgers, en wordt aandacht gevraagd voor de bijdrage die een ombudsman kan leveren aan de ontwikkeling van een praktische ethiek voor verhouding tussen overheid en burger. Het onderscheid tussen behoorlijkheidsnormen en rechtsnormen als maatstaven ter beoordeling van overheidshandelen is daartoe een sine qua non. Aan de hand van voorbeelden uit de online database van rapporten van de Nationale ombudsman over de jaren 2005 en 2006 wordt gedemonstreerd wat daarom de zin van het onderscheid is, zonder dat daarbij overigens beweerd wordt dat een ombudsman de rechtmatigheid van overheidshandelen niet mag beoordelen.

Bijzonder nummer | Multidisciplinaire bestudering van de rechtswetenschap
november 2007
AA20070910

Maandbladartikel

Omgaan met Europees recht

Th.G. Drupsteen

Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS) 10 september 1992, ECLI:NL:RVS:1992:AN3413, nr. R01.89.1040, AB 1994, 79 In deze uitspraak van de ABRvS is sprake van de uitleg van de Jachtwet in het licht van een niet tijdig geïmplementeerde richtlijn van de EG die schade door wild meer beschermt. De ABRvS vult hier dus ambtshalve de rechtsgronden aan. In de noot wordt hier dieper op ingegaan.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1994
AA19940600

Maandbladartikel

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Omissie in jeugdbeschermingswet dwingt rechter tot creativiteit

J. Huijer, I. Weijers

Wat is de rol van de staat op een terrein waar families op hun kwetsbaarst zijn? Hoe verhoudt zich het diepe ingrijpen van de staat tot de opstelling en instemming van ouders met dit ingrijpen? Ido Weijers en Joost Huijer plaatsen kritische kanttekeningen bij recente wijzigingen in het jeugdbeschermingsrecht.

UCERF

Ondeelbare mensenrechten

Een herbezinning op toetsing aan sociale grondrechten

E. ten Hoor, G.J. Machek

In dit redactioneel bekritiseren wij de keuze van het huidige kabinet om toetsing van wetgeving in formele zin aan sociale grondrechten uit te sluiten. Het kabinet stelt onterecht dat dergelijke toetsing rechtspraak zou politiseren en politieke besluitvorming zou juridificeren. Dat standpunt miskent dat rechters op diverse wijzen recht kunnen doen aan de aard van deze grondrechten. Uitsluiting van toetsing riskeert een artificieel onderscheid tussen ondeelbare mensenrechten, waarmee de rechtsbescherming van de burger uiteindelijk het onderspit delft.

Opinie | Redactioneel
juni 2025
AA20250411

Maandbladartikel

Onderzoek aan het lichaam

A.H.J. Swart

Hoge Raad 8 november 1988, ECLI:NL:PHR:1988:AC0609 (Rectaal fouilleren)  Het lichaam van de verdachte kan voorwerp van strafvorderlijk onderzoek zijn wanneer het informatie kan verschaffen die van belang is voor het bewijs van een strafbaar feit. Naar de mening van de Hoge Raad heeft het Hof Amsterdam terecht geoordeeld dat het onderzoek aan het lichaam ook een onderzoek kan omvatten van de natuurlijke openingen en holten van het lichaam. In de noot wordt uitvoerig ingegaan op onderzoek in en aan het lichaam.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1989
AA19890780

Maandbladartikel

Ongelijkheidscompensatie door juiste wetsinterpretatie

L.J.A. Damen

Hoge Raad 25 april 2008, nr. 43448, ECLI:NL:HR:2008:BA3823, LJN: BA3823, JB 2008, 123, NJB 2008, P. 1303, nr. 1042 In deze belastingrechtzaak met een bestuursrechtelijke kant die uiteindelijk bij de Hoge Raad terecht komt gaat de Hoge Raad in op het begrip 'op de zaak betrekking hebbende stukken' uit art. 8:42 Awb in verhouding met art. 8:29 Awb dat een geheimhoudingsrecht ten aanzien van bepaalde stukken regelt. In de noot wordt dieper op het begrip in gegaan en op de verhouding met de rechtspraak van de hoogste bestuursrechters.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 2008
AA20080635

Maandbladartikel