Mensenrechten

Coronacrisis, staatsnood(recht) en mensenrechten: beeld van een driehoeksverhouding

J.P. Loof

Post thumbnail Er is afgelopen anderhalf jaar veel politieke en juridische discussie geweest over staatsrechtelijke en grondwettelijke aspecten van de maatregelen ter bestrijding van de coronacrisis. Daarbij kwam onder meer de vraag aan de orde of het staats­noodrecht gebruikt zou kunnen worden om deze crisis het hoofd te bieden. Deze bijdrage bekijkt de corona­maatregelen en het staatsnoodrecht vanuit een mensen­rechtelijk en verdrags­rechtelijk perspectief. Want ook in de mensenrechten­verdragen zitten speciale bepalingen die gericht zijn op situaties van staatsnood. En een relevante vraag is of de corona­maatregelen niet zodanig omvangrijke ingrepen in de vrijheid van burgers opleveren dat een beroep op die speciale noodtoestandsbepalingen uit de mensenrechtenverdragen noodzakelijk is. Daarnaast speelt bij beperkingen van de vrijheidsrechten van burgers het proportionaliteitsvereiste altijd een essentiële rol. Maar hoe moet en kan de toets aan dit vereiste plaatsvinden in onzekere (crisis)omstandigheden?

Bijzonder nummer | Crisis!
juli 2021
AA20210672

Maandbladartikel

De ‘derde gender’-optie: de stand van zaken in Nederland in rechtsvergelijkend perspectief

C. Kersten

Post thumbnail Deze bijdrage staat in het teken van de ‘derde gender’-optie. Wat is de (juridische) stand van zaken met betrekking tot de mogelijkheid om (ook) in ons land te kunnen kiezen voor een derde optie van geslachtsregistratie? Naast de huidige situatie, recente jurisprudentie en ontwikkelingen in ons land, worden ook internationale ontwikkelingen (met name in onze buurlanden Duitsland en België) belicht.

Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2021
AA20210018

Maandbladartikel

De actuele discussie over de doodstraf in de Verenigde Staten

R. van der Hulle

Post thumbnail

Een van de meest omstreden onderwerpen in de Verenigde Staten is de doodstraf. Hoewel de doodstraf ten tijde van de vaststelling van de Amerikaanse Grondwet een breed aanvaarde straf was, is de discussie over de grondwettigheid van deze straf recentelijk opnieuw opgelaaid.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2018
AA20180130

Maandbladartikel

De Adviescommissie Mensenrechten en Buitenlands Beleid

C. Flinterman

In dit artikel wordt ingegaan op de Nederlandse Adviescommissie Mensenrechten en Buitenlands Beleid. De Adviescommissie, die mede is ingesteld na een beleidsnotitie over mensenrechten in buitenlands beleid uit 1979, brengt de minister van buitenlandse zaken advies uit op tal van zaken rondom de mensenrechten die door het buitenlands beleid geraakt worden.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 1992
AA19920096

Maandbladartikel

De anonieme getuige: een vervolgverhaal

C.P.M. Cleiren

Europees Hof voor de rechten van de Mens (EHRM/ECHR) 26 maart 1996, Application no. 20524/92, ECLI:CE:ECHR:1996:0326JUD002052492 (Doorson v. The Netherlands) Het Hof overweegt dat artikel 6 EVRM niet expliciet vereist dat de belangen van getuigen in het algemeen en van slachtoffer/getuigen in het bijzonder in overweging worden genomen. De belangen van getuigen en slachtoffers bij leven, vrijheid en veiligheid worden — zo overweegt het Hof — in principe beschermd door andere bepalingen van het Verdrag, wat impliceert dat verdragspartijen hun strafprocedures zodanig moeten inrichten dat deze belangen niet ongerechtvaardigd in gevaar komen. Tegen deze achtergrond vereisen beginselen van fair trial wèl dat in daarvoor in aanmerking komende gevallen de belangen van de verdediging worden afgewogen tegen die van getuigen of slachtoffers die worden opgeroepen om te getuigen. Waar aan de ene kant de behoefte bestaat aan een verklaring van de getuige en aan de andere kant de noodzaak hem te beschermen tegen mogelijke vergeldingsacties van de kant van de verdachte kan dit een relevante reden zijn om de getuige anonimiteit te garanderen.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1996
AA19960585

Maandbladartikel

De Baker Lake case: een voorbeeld van problemen rond aboriginal rights

M.P.J.G. Göbbels

Sinds de jaren zestig is te zien dat overal ter wereld groepen aboriginals proberen via juridische en politieke acties aandacht te vestigen op hun aboriginal rights op het land van hun voorouders. Amerikaanse Indianen bijvoorbeeld haalden de wereldpers met hun acties (onder andere Wounded Knee), en literatuur en media schonken ruimschoots aandacht aan de Australische Aboriginals. Dit artikel bespreekt de pogingen van een groep Kariboe-Eskimo’s hun aboriginal rights in het Canadese Baker Lake gebied zeker te stellen.

december 1982
AA19820689

Maandbladartikel

De Balten en hun medelanders

De nationaliteitswetgeving in de Baltische wet bestuursrecht

P. van Krieken

Artikel dat zijn aanleiding vindt een redactioneel artikel over statenloosheid in de Baltische staten. In het artikel wordt de nationaliteitswetgeving, naturalisatie, taalwetten en de status van medelanders in de Baltische staten geschetst.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 1993
AA19930174

Maandbladartikel

De beroepsgroep juristen van Amnesty International

M. van Heeringen

In dit artikel wordt ingegaan op de in Nederland aanwezige beroepsgroep Juristen bij Amnesty International. Bij Amnesty International zijn naast de beroepsgroep Juristen ook nog beroepsgroepen van bijvoorbeeld medici en journalisten verenigd. Het gevolg is een grote bundeling van kennis voor acties. In dit artikel wordt nader ingegaan op de werkzaamheden van de beroepsgroep Juristen.

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 1990
AA19900291

Maandbladartikel

De betekenis van het Internationale Kinderrechtenverdrag voor Nederland

E.M. Mijnarends

In het navolgende zullen een aantal 'karaktertrekken' van het IVKR aan de orde komen, alsmede de toegevoegde waarde van het IVKR op bestaande mensenrechtenverdragen, de toegevoegde waarde van een aantal jeugdstrafrechtbepalingen en de recente behandeling van de Nederlandse regeringsrapportage door het Kinderrechten Comité van het Nederlandse jeugdstrafrecht.

Overig | Rode draad | Minderjarigen in het recht
februari 2000
AA20000082

Maandbladartikel

De blinddoek van Vrouwe Justitia: rechterlijke onafhankelijkheid en onpartijdigheid in het licht van de vereisten van artikel 6 EVRM

M. Kuijer

Rechterlijke onafhankelijkheid en onpartijdigheid spelen ook in de Nederlandse discussie een belangrijke rol. Is de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een onpartijdig gerecht aangezien het zowel rechtspreekt als adviseert over wetsvoorstellen? Mag een advocaat optreden als rechter-plaatsvervanger, en zo ja, onder welke voorwaarden? Welke nevenfuncties mag een rechter hebben? Mag een politicus wel kritisch commentaar geven op rechterlijk handelen in een individuele (straf)-zaak? Bij de beantwoording van de vragen zal men veelal de Straatsburgse rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens moeten raadplegen. Dit proefschrift staat uitvoerig stil bij die Straatsburgse rechtspraak en de invloed van die Straatsburgse rechtsprak op de Nederlandse rechtsorde en praktijk.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
oktober 2004
AA20040745

Maandbladartikel

De doodstraf: geen oplossing voor het drugsprobleem

Amnesty International

In dit artikel van Amnesty International wordt betoogd dat de doodstraf geen oplossing is voor het drugsprobleem. Er worden in de bijdrage diverse rapporten beschreven die de mening onderbouwen.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 1996
AA19960164

Maandbladartikel

De ernstig geschokte rechtsorde, een vervolg

M.J. Borgers

Rechtbank Haarlem 13 april 2007, nr. 15/800389-07, ECLI:NL:RBHAA:2007:BA2938, LJN: BA2938; Gerechtshof Amsterdam 16 mei 2007, nr. 00523-07, ECLI:NL:GHAMS:2007:BA6642, LJN: BA6642 De annotator gaat in deze noot in op de ernstig geschokte rechtsorde als grond voor voorlopige hechtenis waarbij een vonnis van een rechtbank vergeleken wordt met een arrest van een hof.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 2007
AA20070798

Maandbladartikel