Het bestuursproces in de mechanische mierenmaatschappij

Het is triest gesteld in ons land met de bescherming van het individu tegen zijn eigen overheid. Recent is door de Hoge Raad grote zorg geuit over het peil van het Nederlandse strafproces. Maar met het Nederlandse bestuursproces is het nog vele malen erger gesteld. De regering reageert echter laconiek op alle ernstige kritiek en legt die achteloos naast zich neer (zoals zij tegenwoordig vrijwel alle kritiek, ook van vaste adviesorganen als Raad van State, Algemene Rekenkamer, Nationale ombudsman en dergelijke naast zich neerlegt). Men waant zich terug bij Lodewijk XIV of de tijden van staatssoevereiniteit in plaats van rechtssoevereiniteit, al is de huidige dictatuur fluweliger en verpakt in illusies van grondrechtenwaardering en rechts-beschermingsmogelijkheden. Zeer recent zijn de drie Nederlandse top-bewindslieden (minister-president Balkenende, minister van Justitie Donner en minister van Binnenlandse Zaken Remkes) door de Nationale ombudsman gevoelig op de vingers getikt omdat ze het Nederlandse parlement hadden misleid over de rechtsstatelijke wantoestand die aan het licht werd gebracht in mijn tweedelig handboek van het Nederlands Bestuursprocesrecht in theorie en praktijk uit 2002. De bewindslieden hebben deze kritiek op hun falend normen- en waardenbesef verre van zich geworpen, daarmee een ‘fraai’ voorbeeld van respect gevend voor de officiële, constitutionele hoeder van die normen en waarden in ons land.